TBMM Genel Kurulu’nda Gergin Anlar
Ayşegül Kahvecioğlu ve Aslıhan Altay Karataş’ın kaleme aldığı habere göre, TBMM Genel Kurulu, muhalefetin çağrısı üzerine Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) verdiği kararlar doğrultusunda, Gezi Parkı davasında hapis yatan ve milletvekilliği düşürülen Can Atalay’ın durumunu ele almak için olağanüstü bir toplantı gerçekleştirdi. Ancak bu toplantı, yaşanan kavgalarla gündeme damga vurdu.
Genel Kurul, saat 14.00’de AK Partili TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ başkanlığında toplandı. Görüşmelere geçebilmek için gerekli olan 200 milletvekilinin salonda bulunup bulunmadığına dair yoklama yapıldı. Yoklamaya katılmayan AK Partililerin topluca salona girmesi dikkat çekti. Cumhur İttifakı’nın ortağı MHP ise görüşmelere katılmadı.
Öte yandan, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın konuşmasının “ayağı kırıldığı” için dinlemeye gelemediğini açıklayan CHP lideri Özgür Özel, dünkü oturuma havalı yürüyüş botuyla katıldı. Özel’in yanında, İYİ Parti lideri Musavat Dervişoğlu, DEM Parti Eş Başkanı Tuncer Bakırhan ve Yeniden Refah Partisi lideri Fatih Erbakan da oturumda yer aldı. Meclis’te grubu bulunmayan siyasi partiler de tam kadro salonda hazır bulundu.
Usul Tartışması ve Tansiyonun Yükselmesi
Görüşmelere “usul” tartışmasıyla başlandı. DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, daha önce Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesine dair kararı Bozdağ’ın okuduğunu belirterek usul tartışması açtı. Bu sırada TİP Partili Ahmet Şık’ın kürsüye gelmesiyle birlikte salonda tansiyon yükselmeye başladı. Şık’ın konuşmasına “Sizde hiç utanma yok. Zerreyimiskal utanmanız yok, haysiyetiniz yok” şeklinde başlaması, AK Parti sıralarından “Sen de utanma yok. Konuşma. Terbiyesizlik yapma” tepkisini çekti. Şık, AK Partililere “Kes sesini. Hakikat her zaman acıtır” diye yanıt verdi.
Bu sırada AK Partili Hasan Çilez, Şık’a “Hadi oradan! Terbiyesiz!” diye bağırdı. TİP İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, “Hasan, otur yerine, gelirim oraya!” şeklinde karşılık verdi. AK Partili Eyyüp Kadir İnan, Şık’a parmak sallayarak “terbiyesizlik yapma” diye seslendi. Şık’ın, İnan’a “O salladığın parmağı kıracağız, sen bunu yaşayacaksın” yanıtını vermesi üzerine AK Partililer kürsüye doğru yürüdü. Bu gerginlik nedeniyle birleşime 15 dakika ara verildi.
Başkan Bozdağ’dan Uyarı
Aranın ardından birleşimi açan Bozdağ, vekillere yaralayıcı ve şahsiyet kırıcı bir dil kullanılmaması hususunda uyarıda bulundu. Kürsüden konuşmasına devam eden Şık, AK Parti sıralarına bakarak, “Sizden olmayan, suçlarınıza ortak olmayan herkese ‘terörist’ dediğiniz için Can Atalay’a da ‘terörist’ demeniz şaşırtıcı değil” ifadelerini kullandı.
Salon Karıştı ve Kavga Çıktı
AK Partililer, Şık’ın sözlerine önce sıra kapaklarına vurarak tepki verirken, bazı vekiller “alçak”, “en büyük terörist sensin”, “ahlâksız herif” diye bağırdı. Şık ise “Ahlâktan bahsedecek en son sizsiniz. Bak birazcık ahlâka sahip olsanız bu adam Meclis’i yönetemez” diyerek yanıt verdi. Bu sırada AK Parti İzmir Milletvekili ve TBMM İdare Amiri Alpay Özalan, yanına geldiği Şık’ı boğazından tutarak kürsüden aşağı itti. Şık’ın yere düşmesiyle birlikte salon karıştı. AK Parti, DEM Parti ve CHP’den birçok vekil divan önünde birbirinin üzerine yürüdü.
Yaşanan kargaşada yumruklar havada uçuşurken, Koçyiğit’in kaşı yarıldı. Kavga nedeniyle görüşmelere uzun bir süre ara verildi. Ardından AYM’nin Can Atalay kararı ile ilgili genel görüşme açılması önerisi elektronik oylama ile değerlendirildi. Oylamaya katılan 442 vekilin 198’i evet; 244’ü hayır oyu kullanarak önergeyi reddetti.
TİP’li Ahmet Şık’ın hakaretlerinin ardından AK Partili Alpay Özalan, yanına geldiği Şık’ı boğazından tutarak kürsüden aşağı itti. Şık’ın yere düşmesiyle birlikte salon karıştı.
Oturuma Numan Kurtulmuş Başkanlık Etti
Bozdağ, ilk tartışmanın ardından verdiği aradan sonra oturuma toplamda 3,5 saat süren beş ara daha verdi. Son aranın ardından siyasi parti grupları arasında varılan mutabakat sonucu görüşmelere devam edilmesi kararlaştırıldı; birleşimi ise Bozdağ yerine TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un yönetmesi kararlaştırıldı.
Şık ve Özalan’a Kınama Cezası
Kurtulmuş, oturumu açmasının ardından grupların uzlaşısıyla, kürsüde başlayan kavga nedeniyle TİP’li Ahmet Şık ile AK Parti’li İdare Amiri Alpay Özalan’a TBMM İçtüzüğü’nün 160. maddesi uyarınca “kınama” cezası verildiğini duyurdu. Ardından genel görüşme açılmasına ilişkin önergenin görüşmelerine geçildi.
Üst Düzey Açıklamalar
İçişleri Bakan Yardımcısı Bülent Turan, “13 yıl milletvekilliği yapmış biri olarak ifade ediyorum ki; olağanüstü davetle açılan TBMM’de ilk konuşmacı olarak Ahmet Şık’ı gösteren irade, konunun çözülmemesini istiyordur, net. Meclis konuşma ve eleştirme yeridir, küfür ve hakaret yeri değildir” dedi.
Anayasa Mahkemesi’nin Rolü
Verdiği kararlarla zaman zaman iktidar, zaman zaman da muhalefet tarafından eleştirilen Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile hayatımıza girdi. Darbenin ardından atama yöntemiyle oluşturulan Kurucu Meclis, 1960 darbesinin önemli gerekçelerinden biri olan ve TBMM’den çıkan Tahkikat Komisyonu gibi kararların geri dönebileceği alanı Anayasa Yargısı tanımlayarak Anayasa Mahkemesi’ni kurarak hayata geçirdi.
Diğer yandan, TBMM’den milletvekili oylarıyla oluşturulan Tahkikat Komisyonu üyeleri Yassıada yargılamaları sırasında idam cezasına çarptırıldı. Başta Mümtaz Soysal olmak üzere birçok hukukçu, Tahkikat Komisyonu’nun kurulması sürecinin milletvekilinin yargı dokunulmazlığı kapsamına girdiğini ve bu nedenle vekillerin yargılanmalarının mümkün olmadığı tezini savundu.