Giriş
Literatürde yer alan “Predicting Real-World Outcomes: Critical Thinking Ability is a Better Predictor of Life Decisions than Intelligence” (Gerçek Dünya Sonuçlarını Tahmin Etmek: Eleştirel Düşünme Yeteneği, Zekâdan Daha İyi Bir Yaşam Kararları Tahmincisidir) isimli makale, çarpıcı sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu araştırma, eleştirel düşünme yeteneği ve zekânın gerçek dünyadaki olayların olası sonuçlarını öngörmedeki etkisini inceleyerek önemli bulgular sunmayı amaçlamaktadır.
Metodoloji
Araştırmaya, yaş aralığı 19 ile 28 arasında değişen ve %69’u kadın olan toplam 244 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılara, bir eleştirel düşünme değerlendirmesi, bir zekâ testi ve yaşam olaylarını (maddi sorunlar, kötü alışkanlıklar vb.) kapsayan çeşitli testler uygulanmıştır. Bu metodoloji, araştırmanın geçerliliğini artırmak adına titizlikle seçilmiştir.
Bulgular
Araştırmanın bulguları incelendiğinde, eleştirel düşünme yeteneğine sahip bireylerin olumsuz olaylardan kaçınma konusunda daha başarılı olduğu tespit edilmiştir. Eleştirel düşünme becerisine sahip olan kişilerin, yaşamları boyunca daha az olumsuz yaşam olayı deneyimledikleri belirlenmiştir. Bu durum, bu bireylerin gelecekte meydana gelebilecek olayları öngörme yetenekleri sayesinde yaşanabilecek olumsuzluklardan çoğunlukla kaçınabildiklerini göstermektedir.
Zekâ açısından değerlendirildiğinde ise, zeki bireylerin de daha az olumsuz yaşam olayı yaşadığı, ancak bu oranın eleştirel düşünme yeteneğine sahip olanlar kadar yüksek olmadığı görülmüştür. Başka bir deyişle, olumsuz olaylardan kaçınma hususunda zekânın da etkili olduğu ancak bu etkinin eleştirel düşünme kadar belirgin bir fark yaratmadığı ifade edilmektedir.
Her iki yeteneğin birlikte ele alındığında, eleştirel düşünmenin olumsuz olayları önlemede daha güçlü bir faktör olduğu gözlemlenmiştir.
Sonuç
Sonuç olarak, her araştırmada olduğu gibi bu çalışmanın da bazı kısıtlamaları olabileceği ve kendi örneklemi kapsamında genelleştirmenin daha dikkatli yapılması gerektiği hatırlanmalıdır. Bu bulgular, eleştirel düşünme yeteneğinin bireylerin hayat kararları üzerindeki etkisini vurgulayarak, eğitim programlarının ve kişisel gelişim çabalarının önemine işaret etmektedir.
Kaynak: Elsevier