Zihinsel Olumsuzluklarla Baş Etmek
Hepimizin zihninde zaman zaman beliren, sürekli hata yaptığımızı söyleyen bir iç ses vardır. “Yine her şeyi berbat ettin,” “Asla başarılı olamayacaksın,” “Hiçbir şeye değmezsin.” Bu tür olumsuz kendine konuşma hali, birçok insanın zihninde dönüp duran cümlelerdir. Uzmanlara göre, düşüncelerimizin %80’i olumsuz, %95’i ise tekrarlayıcıdır. Ancak bu tür düşünceler, hayatınızı kontrol etmeye başladığında ne olur? İşte bu durumu aşmak için izleyebileceğiniz yollar…
Olumsuz Kendi Kendine Konuşma Nedir?
Uzmanlara göre, olumsuz kendi kendine konuşma, bir kişinin sürekli olarak kendisi hakkında olumsuz düşünceler beslediği bir düşünce kalıbıdır. Bu, genellikle her zaman eleştirilecek bir şey bulan bir iç ses olarak ortaya çıkar. Örneğin, iş yerinde bir sunum sırasında bir hata yaptığınızda, bu iç ses “Artık kimse seni ciddiye almayacak.” diyebilir. Oysa ki, daha olumlu bir düşünce, “Herkes hata yapar; bu da önemli değil.” şeklinde olabilir.
Bu Alışkanlık Nereden Geliyor?
Olumsuz kendi kendine konuşma genellikle çocukluk döneminde öğrendiklerimizden ve çevremizden duyduğumuz mesajlardan kaynaklanır. Eğer bir ebeveyniniz veya öğretmeniniz size karşı sert davrandıysa ya da zorbalık gördüyseniz, bu tür olumsuz ifadeleri içselleştirmiş olabilirsiniz. Ayrıca, çevrenizdeki insanların kendilerini nasıl eleştirdiğine tanık olmak da bu alışkanlığı pekiştirebilir.
Olumsuz Kendi Kendine Konuşma Neden Devam Eder?
İnsan beyni, hayatta kalmak için doğal bir olumsuzluk önyargısına sahiptir. Bu durum, olumsuz deneyimlere karşı daha dikkatli olmamıza yardımcı olur; ancak aynı zamanda bizi sürekli olarak kendimizi eleştirmeye yöneltebilir. Uzmanlar, bu eleştirinin aslında sizi korumaya çalışan bir mekanizma olduğunu, ama genellikle zararlı sonuçlar doğurduğunu belirtmektedir.
Olumsuz Kendi Kendine Konuşmayı Durdurmak İçin 7 Strateji
- Olumlu veya Nötr Kendi Kendine Konuşma: Olumsuz düşüncelerinizi fark ettiğinizde, onları olumlu veya nötr bir ifadeyle dengeleyin. Kendinizi gün içinde iyi yaptığınız bir veya iki şeyi fark etmeye teşvik edin.
- Öz Şefkat: Zor bir an yaşadığınızda, kendinize şefkatle yaklaşın. “Bu zor bir an, ama üstesinden geleceğim.” gibi cümleler kullanarak kendinizi destekleyin.
- Eleştiriye Nezaketle Yanıt Verin: İç eleştirmeninizle nazikçe konuşun. Onun sizi korumaya çalıştığını anlayın ve minnettarlığınızı ifade edin, ancak artık bu yaklaşımın size hizmet etmediğini belirtin.
- Farkındalık Pratiği: Olumsuz düşünceler bunaltıcı hale geldiğinde, bedeninize ve duyularınıza odaklanarak şimdiki ana dönün. Bu, zihninizi dinlendirebilir.
- Kişisel Bakım Rutinleri: Öz bakım, olumsuz kendi kendine konuşmayı kırmanın önemli bir yoludur. Kendinize nezaketle davrandığınızda, bilinçaltınıza sevgiye layık olduğunuz mesajını gönderirsiniz.
- Destekleyici İnsanlarla İletişim: Olumlu düşünmeyi öğrenene kadar, çevrenizi sizi destekleyen insanlarla doldurun. Bu kişiler, sizin olumlu yönlerinizi görmenize yardımcı olabilir.
- Profesyonel Yardım Alın: Eğer bu stratejiler yeterli gelmiyorsa, bir ruh sağlığı uzmanından yardım almayı düşünün. Terapistler, daha olumlu bir iç konuşma geliştirme konusunda size rehberlik edebilir.