TBMM Genel Kurulu Olağanüstü Toplantıya Çağırıldı
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, 16 Ağustos 2024 Cuma günü saat 14.00’te olağanüstü bir toplantıya çağrıldı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, yeterli sayıda milletvekilinin imzasıyla yapılan olağanüstü toplantı çağrısının ardından, Anayasa’nın 93’üncü ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün 7’nci maddeleri gereğince General Kurul’u toplantıya davet etti.
Gezi Davası ve Anayasa Mahkemesi Kararı
Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Davası kapsamında hapis cezası verilen CHP Hatay Milletvekili Can Atalay‘ın milletvekilliğinin düşürülmesinin yok hükmünde olduğuna hükmetti. Kararın gerekçesinde, “Hukuken var olmayan işlem ile ilgili söz konusu talebin incelenebilmesine imkan bulunmadığı” ifade edildi. Bu kararın ardından Atalay’ın avukatları, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ne tahliye için başvurdu. Atalay da mahkeme kararına dikkat çekerek, tahliyesini ve milletvekilliğinin yeniden tanınmasını talep etti.
Olağanüstü Toplantı İçin Ortak Dilekçe
CHP, DEVA Partisi, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, TİP, DEM Parti ve Emek Partisi, verdikleri ortak dilekçe ile TBMM’yi olağanüstü toplantıya çağırmıştı.
AYM’nin “Yok Hükmünde” Tespiti
AYM, 1 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan gerekçeli kararında Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesinin “yok hükmünde” olduğunu tespit etti. Yüksek Mahkeme, Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin Atalay ile ilgili kararının hukuki değerden yoksun olduğuna ve bu kararın TBMM Genel Kurulu’nda okunmasıyla Atalay’ın vekilliğinin düşmüş sayılamayacağına karar verdi.
TBMM Genel Kurulu’nda Bir İlk
Can Atalay hakkındaki Gezi davasında verilen 18 yıl hapis cezasına ilişkin karar, TBMM Genel Kurulu’nda 30 Ocak 2024 tarihinde okundu. Bu olay, Meclis tarihindeki bir ilk olarak kaydedildi. Anayasa Mahkemesi’nin iki kez hak ihlali kararı vermiş olmasına rağmen, Genel Kurul’da Yargıtay yazısı okunarak Atalay’ın milletvekilliği düşürüldü. Genel Kurulu yöneten TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ‘a, karar okunduğu sırada anayasa kitapçığı fırlatıldı. Kararın ardından TBMM internet sitesinde “Milletvekilliği Sona Erenler” sayfasına Atalay da eklendi.
Can Atalay’dan İlk Açıklama
Vekilliğinin düşürülmesi kararının ardından Atalay, seçilmiş Hatay Milletvekili sıfatıyla bir açıklama yaptı. Atalay, “Anayasa’nın açık; hiçbir kuşkuya yer bırakmayan hükümlerine karşın seçilmiş Hatay milletvekilinin milletvekilliğini ‘düşürdüler.’ Türkiye, bu kuralsızlık, hukuksuzluk deli gömleğine sığmayacak. Hep beraber göreceğiz” dedi.
AYM Kararının Detayları
AYM, Atalay’ın vekilliğinin düşürülmesi işleminin iptali ile Yargıtay yazısının TBMM’de okunması işleminin iptali başvurularını birleştirerek karara bağladı. Yüksek Mahkeme, Atalay’ın “milletvekilliğinin yok hükmünde sayılması” talebinin karara bağlanmasına yer olmadığına hükmetti. Karar, eski AYM Başkanı Zühtü Arslan ve eski üye Muhammed Emin Kuz‘un da yer aldığı 4’e karşı 10 üyenin oyuyla oy çokluğuyla alındı.
TBMM’de Tartışmalar ve Tepkiler
- Gökçer Tahincioğlu, “Anayasa Mahkemesi, Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesi sürecinin Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti, şimdi olacak?” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
- Erkan Baş, “Mafyada böyle yaparlar; bazen suçlu olduğunu bildiklerini yanlarında tutarlar ve en pis işleri onlara yaptırırlar.” diyerek karara tepki gösterdi.
- Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesine yönelik, birçok kesimden “Özgürlüğünü çalanlar, milletvekilliğini de çaldı!” şeklinde tepkiler geldi.
- Numan Kurtulmuş, “Meclis’e düşen sorumluluk Anayasa’daki çelişkileri kaldırmak” ifadelerini kullandı.
Sonuç
Can Atalay’ın vekilliğinin düşürülmesi, Türkiye’nin siyasi gündeminde önemli bir yer tutmaya devam ediyor. Anayasa Mahkemesi’nin kararları ve TBMM’nin tutumu, hukukun üstünlüğü ve demokratik süreçler açısından dikkatle izleniyor.
